Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına göre Cumhurbaşkanı, kırk yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından, doğrudan doğruya halk tarafından seçilir. Cumhurbaşkanının görev süresi 5 yıl olup, bir kişi en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilmektedir.
1923 yılında kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nde bugüne kadar 12 kişi Cumhurbaşkanlığı görevini yürütmüştür.
1 – Mustafa Kemal Atatürk (29.10.1923-10.11.1938)
1881 yılında Selanik’te doğan, devletimizin kurucusu olan Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Cumhuriyetinin ilk Cumhurbaşkanıdır. 29 Ekim 1923’te Cumhurbaşkanı seçilen Mustafa Kemal Atatürk, arka arkaya dört kez cumhurbaşkanı seçilmiş ve bu görevini hayatını kaybettiği 10 Kasım 1938’e kadar sürdürmüştür. 15 yıl 12 gün boyunca bu görevi yürüten Mustafa Kemal Atatürk, bu görevi en uzun süre yürüten Cumhurbaşkanı olmuştur.
2 – İsmet İnönü (11.11.1938-22.05.1950)
Mustafa Kemal Atatürk’ün Cumhurbaşkanlığı döneminde Başbakan olarak görev yapan İsmet İnönü, Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci cumhurbaşkanıdır. Atatürk’ün vefatından sonra 11 Kasım 1938’de Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından cumhurbaşkanı seçilen İsmet İnönü, bu görevini 22 Mayıs 1950 tarihine kadar sürdürmüştür. Cumhurbaşkanlığı döneminde aynı zamanda Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanlığı görevini de üstlenen İnönü, 26 Aralık 1938’de toplanan I. Olağanüstü Kurultay’da partinin değişmez genel başkanı seçilmiş ve Millî Şef unvanı almıştır.
3 – Celal Bayar (22.05.1950-27.05.1960)
1946 yılında tek parti dönemi sona ermiş ve çok partili siyasal hayata geçilmişti. Celal Bayar, Adnan Menderes, Fuat Köprülü ve Refik Koraltan tarafından kurulan Demokrat Parti, açık oy ve gizli sayımın yapılmasıyla hala tartışma konusu olan 1946 seçimlerini Cumhuriyet Halk Partisi’ne karşı kaybetti, ancak 1950 yılında yapılan genel seçimlerde sandıktan birinci parti olarak çıktı. Demokrat Parti genel başkanı olan Celal Bayar, 22 Mayıs 1950 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde yapılan seçimle, Türkiye Cumhuriyetinin üçüncü cumhurbaşkanı oldu. Celal Bayar, Türkiye’nin ilk asker kökenli olmayan Cumhurbaşkanı olarak tarihe geçti ve 27 Mayıs 1960 yılında gerçekleşen askerî darbeye kadar bu görevini sürdürdü.
4 – Cemal Gürsel (27.05.1960-28.03.1966)
27 Mayıs 1960’ta gerçekleşen askerî darbeden sonra kurulan Millî Birlik Komitesi’nin başına emekli kara kuvvetleri komutanı Cemal Gürsel getirilmişti. 28 Mayıs’ta devlet ve hükümet başkanlığı, Türk Silahlı Kuvvetleri Başkomutanlığı ve Millî Savunma Bakanlığı yetkilerini üstlenerek yeni hükümeti kurmuştu. Darbeden sonra hazırlanan anayasa gereğince 10 Ekim 1961’de yapılan seçimlerden sonra, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Türkiye’nin dördüncü cumhurbaşkanı olarak seçilmiştir. 1966 yılında başlayan rahatsızlığının, görevini yapmasına engel olacak duruma gelmesi üzerine, Türkiye Büyük Millet Meclisi kararıyla 28 Mart 1966’da Cumhurbaşkanlığı görevine son verilmiştir.
5 – Cevdet Sunay (28.03.1966-28.03.1973)
1960 yılında Genelkurmay Başkanlığı’na atanan, 1966 yılında emekliye ayrılmasının ardından Cumhuriyet Senatosu üyeliğine getirilen Cevdet Sunay, Cemal Gürsel’in rahatsızlığı sebebiyle cumhurbaşkanlığı görevinin sona ermesi üzerine 28 Mart 1966’da Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Türkiye’nin beşinci cumhurbaşkanı olarak seçilmiştir. Yedi yıllık görev süresini tamamladıktan sonra 1973 yılında cumhurbaşkanlığından ayrılmıştır. 1980’deki askerî darbeye kadar anayasa gereğince Cumhuriyet Senatosu üyeliği görevini sürdürmüştür.
6 – Fahri Korutürk (06.04.1973-06.04.1980)
Cevdet Sunay’ın görevinin sona ermesiyle birlikte seçilen yeni Cumhurbaşkanı yine asker kökenli ve Cumhuriyet Senatosu üyesi olan Fahri Korutürk olmuştur. 1968 yılında Cumhuriyet Senatosu üyesi olan Korutürk, 6 Nisan 1973’te Türkiye Büyük Millet Meclisi’nce Türkiye Cumhuriyeti’nin altıncı cumhurbaşkanı olarak seçilmiştir. 1980 yılında yedi yıllık hizmet süresi tamamlandığından cumhurbaşkanlığı görevinden ayrılan Korutürk, 12 Eylül 1980 askerî darbesine kadar Cumhuriyet Senatosu üyeliği görevini sürdürmüştür.
7 – Kenan Evren (09.11.1982-09.11.1989)
12 Eylül 1980 tarihinde Türkiye yeni bir askeri darbe ile karşı karşıya kalmıştı. Bu darbede başrolü oynayan, dönemin Genelkurmay Başkanı Kenan Evren, askerî darbeden sonra diğer görevlerinin yanı sıra Millî Güvenlik Konseyi ve devlet başkanlığı görevlerini de üstlenmişti. 7 Kasım 1982’de halkoyuna sunulan ve kabul edilen Anayasa ile Türkiye’nin yedinci cumhurbaşkanı olarak göreve başlamıştır. 9 Kasım 1989’da görev süresini tamamlayarak cumhurbaşkanlığından ayrılmıştır.
8 – Turgut Özal (09.11.1989-17.04.1993)
1971-1973 yılları arasında Dünya Bankası’nda danışman olarak görev yapan, Türkiye’ye döndükten sonra 1979 yılı sonlarına doğru Başbakanlık Müsteşarı olarak atanan Turgut Özal, Türkiye’nin sekizinci Cumhurbaşkanıdır. 12 Eylül 1980 askerî darbesinden sonra kurulan Hükûmete ekonomik işlerden sorumlu Başbakan Yardımcısı olarak atanan Özal, 1982 yılında bu görevinden istifa ederek, 1983 yılında Anavatan Partisi’ni kurmuş ve aynı yıl yapılan genel seçimlerde partisinin birinci gelmesi üzerine hükümeti kurmakla görevlendirilerek, Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlığı görevini üstlenmiştir. Kenan Evren’in Cumhurbaşkanlığı süresinin dolmasının ardından, 31 Ekim 1989’da Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından yapılan seçimle Cumhurbaşkanı seçilmiş ve 9 Kasım 1989’da göreve başlamıştır. Cumhurbaşkanlığı görevi devam ederken, 17 Nisan 1993 tarihinde geçirdiği rahatsızlık sonucu hayatını kaybetmiştir. Mustafa Kemal Atatürk’ten sonra görevi sürerken hayatını kaybeden ikinci cumhurbaşkanı olmuş, ayrıca 3 yıl 159 gün ile cumhurbaşkanlığı görevini en kısa süreyle yürüten cumhurbaşkanı olarak da tarihe geçmiştir.
9 – Süleyman Demirel (16.05.1993-16.05.2000)
Turgut Özal’ın ani vefatından sonra Meclis’in ana gündemi yeni cumhurbaşkanın seçilmesi olmuştu. 16 Mayıs 1993 yılında yapılan seçimlerle, Türk siyasetinde o dönemin en aktif isimlerinden olan Süleyman Demirel, Türkiye Cumhuriyeti’nin dokuzuncu cumhurbaşkanı olarak seçildi. 16 Mayıs 2000 tarihinde görev süresini tamamlayarak cumhurbaşkanlığından ayrıldı.
10 – Ahmet Necdet Sezer (16.05.2000-28.08.2007)
Süleyman Demirel, cumhurbaşkanlığı görevinden ayrılmadan önce, 5 Mayıs 2000 tarihinde Meclis yeni cumhurbaşkanını belirlemek için toplanmıştı. Yapılan seçimde Anayasa Mahkemesi Başkanı olan Ahmet Necdet Sezer, Türkiye Cumhuriyeti’nin onuncu Cumhurbaşkanı olarak seçildi. Süleyman Demirel’in 16 Mayıs 2000’de görev süresini tamamlamasının ardından göreve başladı. 28 Ağustos 2007 tarihinde görev süresinin dolmasıyla cumhurbaşkanlığından ayrıldı.
11 – Abdullah Gül (28.08.2007-28.08.2014)
18 Kasım 2002’de Başbakan olarak Türkiye Cumhuriyeti’nin elli sekizinci Hükümeti’ni kuran, 2003 2007 yılları arasında elli dokuzuncu Hükümet döneminde Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı olarak görev yapan Abdullah Gül, 28 Ağustos 2007 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Türkiye’nin on birinci Cumhurbaşkanı olarak seçildi ve bu görevini 28 Ağustos 2014 tarihine kadar sürdürdü.
12 – Recep Tayyip Erdoğan (28.08.2014-devam ediyor)
Yeni Cumhurbaşkanının belirlenmesi için tarihler 10 Ağustos 2014’e geldiğinde, öncekilerden farklı olarak adres Meclisi değil, sandığı gösteriyordu. Yapılan Anayasa değişikliğinden sonra Cumhurbaşkanı, doğrudan doğruya halk oyuyla seçilecekti. Yapılan seçimlerden sonra Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanı olarak seçildi. Halkın oyuyla seçilen ilk Cumhurbaşkanı olan Recep Tayyip Erdoğan, günümüzde de bu görevini sürdürmektedir.
Cumhurbaşkanlarımızın detaylı biyografi için aşağıdaki bağlantıya tıklayabilirsiniz.